answersLogoWhite

0


Best Answer

The IBG in your ring means it was made by the I. B. Goodman Company in Newport, Kentucky in the United States.

User Avatar

Wiki User

14y ago
This answer is:
User Avatar

Add your answer:

Earn +20 pts
Q: What does 14K IBG mean on a gold ring?
Write your answer...
Submit
Still have questions?
magnify glass
imp
Related questions

What does 10K IBG mean on jewelry?

10K yes it is gold. IBG= Ira B Goodman jewelry maker (makers mark)


Halimbawa ng dula-dulaan na tungkol sa trahedya sa pag ibg?

ang dula dulaan sa pag-ibig lamang at dapat sa mayaman,.,.,


Ibigay ang mga sangay ng ating pamahalaan?

Ang tatlong sangay ng pamahalaan ay tagapagpaganap,tagapagbatas,tagapaghukom.


What is the full form of IRG?

Tape storage is primarily used for archival storage. The recording medium is a thin polyester tape between 0.38cm and 2.54cm wide, about .025mm thick and coated with magnetic particles. The tape is wound on wheels of various sizes. Data is recorded sequentially, one byte after the other, from the beginning of the tape to its end. Access times for tape storage are much slower than for floppy diskettes or hard disks.The following diagram shows how data is stored on the disk. The read/write head is comprised of several tracks, 9 tracks being very common. This means nine bits are recorded across the width of the tape simultaneously. Using nine tracks, one byte of data plus a parity bit is recorded at a time (vertically). Characters are grouped together to form a record (often called a block). Each record is separated from the next record by a blank inter-record gap (IBG). Each record is preceded by a header field. The IBG allows the software to position the tape for recording or playing at specific record numbers. Physical markers are used to indicate the ends of the tape, and may be metallic foil, clear plastic or software markers encoded on the tape. Software encoding uses BOT(beginning of tape) and EOT (end of tape) indicators. IRG=IBG


What is the Direct Debit Authorization Process?

The Direct Debit Authorization Process is a formal agreement between a customer and a merchant that authorizes the merchant to automatically withdraw funds from the customer's bank account to pay for goods or services. The process typically involves the customer providing written consent and relevant banking details to the merchant, who then sets up the direct debit with the customer's bank. Once authorized, payments are automatically debited from the customer's account on a recurring basis as agreed upon.


Why is chromatography a good way to separate a mixture?

Advantages of chromatographycan separate very complex mixtures drugs, plastics, flavorings, foods, pesticides, tissue extracts, fuels, air samples, water samples, ...very small sample sizesseparated components can be collected individuallyanalyses can be highly accurate and precise


What is the banking payment process?

Outward Request - OB get all the files received from BOs and transmits the file (electronically) to the SACH for clearing Inward Request - SACH sorts and transmits the relevant accounts to the RB for the debit of the customer's account Outward Return - RB will returns the rejected instruction to the OB through the SACH (the next day) Inward Return - SACH will return the rejected instruction to the OB The clearing and settlement process for IBG is as follows: 1. The first party sends the payment instructions to the originating bank. 2. The originating bank checks the credit limit of the first party (if it is a direct credit instruction) and sends the payment instructions to the ACH for clearing. 3. After determining the net settlement amount for each participating bank, the ACH sends the net clearing figures to MAS Electronic Payment System (MEPS) for broadcast and settlement. 4. The ACH forwards the payment instructions to receiving banks for the credit/debit of the second party's account. 5. If the payment instruction is rejected, receiving banks will return the rejected instruction to the originating bank through the ACH the next day. The ACH will adjust the settlement amount for both banks before forwarding the rejected instruction to the originating bank. 6. If the collection (payment) is successful, a credit (debit) statement is generated for the first party and a debit (credit) statement for the second party.


What are some good free rider 2 tracks?

Just copy and past this-18 1i 18 1i,1a 1k 1q 22 2h 2f 3a 2o 43 2v 4t 35 5m 38 6l 3b 7g 3d 8e 3h 9f 3t ak 4b bu 4s dc 5g el 62 fv 6l hb 79 ip 7t k9 8g lq 91 nd 9g p0 9v qk ad s8 ar tu b7 vj bj 11a bt 130 c6 14m CD 16c ch 17t ck 196 cl 1ah cj 1bk CD 1cr c1 1e8 bg 1fg b1 1gr ag 1i7 a0 1jl 9e 1l5 8s 1mm 8a 1o8 7o 1pr 75 1re 6j 1t3 5v 1un 5b 20c 4l 220 3u 23k 35 258 2b,258 2b 26t 1g,2eo 21 2f2 2o 2ff 3e 2g5 44 2h4 4u 2i9 5o 2jd 6g 2kk 79 2lv 82 2nc 8r 2or 9j 2qc ab 2rv b1 2tl bk 2vc c6 314 cn 32u d6 34o dl 36j e2 38e ef 3aa er 3c7 f5 3e4 ff 3g3 fp 3i2 g2 3k1 gc 3m0 gm 3nv h0 3pu hn 3rq ik 3tk jk 3ve kl 418 lm 431 mp 44p ns 46i p1 489 q8 4a1 rg 4bp so 4dg u1 4eq v1 4g3 100 4hd 110 4im 120 4k0 130 4la 13v 4mj 14v 4nt 15v 4p7 16v 4qh 17u 4sa 191,4sa 191 4u4 19r 4vu 1ac 51o 1aj 53g 1ae 556 19v 56r 198 58h 18b 5a9 17e 5c6 16s 5e6 16o 5g6 16q 5i5 16s 5k4 17e 5m0 185 5nr 190 5pn 19s 5rj 1ap 5te 1bm 5vc 1cf 61c 1d1 63b 1dh 65b 1e1 67b 1ei 69b 1f2 6bb 1fi 6db 1g2 6fa 1gj 6ha 1h3 6io 1g8 6k3 1fa 6ld 1eb 6mp 1df 6op 1cl 6qp 1c0 6sh 1c3 6tr 1cd 6v0 1cu 702 1dk 712 1ee 729 1f1 73o 1f8 74t 1eu 760 1e9 76r 1de 77l 1cc 78i 1bd 79r 1ai 7b5 1a4 7ch 19p 7e1 19h,7e1 19h 7fj 19c 7h7 198 7is 198 7ki 19a 7m9 19d 7o1 19h 7ps 19g 7ro 19c 7tk 199 7vh 18n 80u 17r 82c 16t 83p 15r 854 14m 86g 13h,89u 133 8a7 13s 8an 14n 8b7 15f 8bo 167 8c8 16t 8d2 17r 8du 18p 8f2 19q 8gc 1ap 8hg 1bi 8in 1c9 8k0 1cu 8lb 1dh 8mg 1dt 8nn 1e4 8ot 1du 8pt 1dc 8qv 1cj 8s6 1bo 8t9 1b0 8ue 1a4 8vl 195 90v 184 92a 173 93m 161 954 14u 96j 13q 982 12m 99j 11h 9b4 10c 9cq vd 9ek ul 9gg u3 9id tp 9kb tk 9m9 tg 9o6 td 9q4 ta 9s3 t7 9u1 t6 a00 t6 a1v t7 a3v t7 a5u t9 a7u ta a9t tb abt td ads te afs tg ahr ti,ahr ti ajr tk alr TM anq to apq tq arq ts ATP tu avp u0 b1p u2 b3o u4 b5o u6 b7o u9 b9o ub bbn ud bdn uf bfn uh bhm UK bjm um blm uo bnm uq bpl us brl uv btl v4 bvh vi c19 107 c2u 112 c4j 11u c67 12t c7s 13u c9h 150 cba 15t cd6 16c cf0 16h cgp 168 cif 15j ck2 14m cll 13l cnc 12i cpb 11l cqq 10u csa 108 cu9 10a d06 10v d21 11p d3s 12m d5n 13j d7h 148 d9b 14f db6 14b dd0 13r deq 130,deq 130 dgm 120 dii 10t dk0 102 dlg vb dn0 UK dof tt dpv t5 drf sd dte t1 dvc tt e19 ut e2m vo e44 10k e5i 11e e72 124 e8i 12q ea2 13g ec1 13k edt 12k efm 11c eh0 10d eic vf ekb uq ema ui eo9 uq eq8 v7 es5 vo eu0 10g evq 11d f1j 12b f3d 12u f56 12s f6v 12h f8o 120 fah 11e fcb 10p fe4 103 ffu vb fho uj fji ts flc t9 fn7 su fov t1 fql tf fsa u8 ftv v8 fvk 10b g1c 117 g36 11d g4v 115,g4v 115 g6m 10n g8e 107 ga6 vm gbu v3 gdm uf gfe tq gh6 t4 giu sf gkm rp gme r3 go6 qc gpu pm grm ov gte o9 gv7 ni h0v mr h2n m4 h4g lf h69 kp h82 k4 h9s jf hbn is hdi ia hff HQ hhb hc hj8 gu hl4 gh hn1 g3 hou FM hqr fa hso eu hul ek i0i ee i2f e9 i4d e5 i6a e1 i88 dt ia4 dq ibq dt ics ek icl fo ic3 gt ibs i2 ibn je ibk kr ibi m0 ibg n8,ibg n8 ibg ok ibh q5 ibi rg ibk su IBM ue ibo vv ibr 11i ibt 137 ic0 14s ic2 16j ic5 18a ic8 1a2 icb 1br ici 1dg ie3 1ei ifv 1fh ihs 1gg ijo 1hg ilj 1if inf 1jf ipb 1kf ir0 1lb iq8 1mf iov 1ms inv 1n4 ip1 1nb iq8 1n2 ire 1m5 ise 1l4 iso 1jj irt 1ic isr 1jq iu2 1ir iu8 1hb iv6 1if ivl 1jo j1c 1iq j2u 1j8 j3a 1jv j52 1k8 j33 1ju j1q 1kq j34 1lq j2m 1mv j34 1o9 j1g 1nq j2c 1n6 j0k 1n6 iv3 1mr ivo 1lh,ivo 1lh iu6 1l8 isd 1kh iqo 1ji ipb 1kl inb 1kg ill 1j8 ikm 1hs ik2 1gh il5 1fn im1 1gk im3 1hp iku 1h0 ik0 1fr ij3 1et ihh 1ev igd 1fi if5 1g1 iev 1es ig8 1f9 igr 1gj iin 1h5 ikl 1gb imj 1g9 int 1hc ip0 1il iqg 1jb is3 1io itn 1i5 ivh 1io j0q 1k5 j1u 1ll j2t 1mi j41 1ln j54 1kq j6i 1l8 j79 1mh j8m 1n2 j82 1o3 j82 1mq j91 1ng j7i 1nr j6d 1n5 j58 1mp j5j 1lq j6h 1mj j70 1n9 j84 1mp j8t 1me#htf 33 htr 6j,hs5 35 hus 1t,i04 2a i0e 5j i3v 5e i3u 1v,i3u 20 i01 2d,i9d 26 i7j 26 i7m 59,i7m 57 i9n 57 i9q 4c i93 4b,idd 2d ic4 2f ic4 5h idn 5h,ic0 41 id5 41,ies 2g iep 4e,ie5 2g igg 2n,iel 4c iev 5m,hu2 7p hsc 7n hsj 8q hu7 91 hu2 a5 hsm a2,hvd 7i hvd 97 i0s 9b,i0s 99 i0o 7p,i1l 7p i1l 9m,i1q 7s i2m 83,i2m 84 i1l 8s,i38 7d i35 9b,i3a 7g i3s 7s,i3r 7s i35 8g i45 99,i4v 7n i5e 99,i4n 7p i5t 7n,i56 9g i6e 9c,i85 7l i6v 7l i74 8n i8a 8l i8a 9e i7h 9h,ia9 7p i98 81 i9a 9j ia4 92,i9b 8t i9s 8q,hng a2 hom 84 hpd 9q,ho4 8v hp3 94,id3 7n ibj 7v IBM a5 idc a4 id3 97 icf 96,ie3 7s ie5 9q ifd 9m,ifd 9l ife 7l ie5 7u,ii0 6u iht c3,igm b0 ihp ee ijl am,ill 13c iik 132 iip 164 il6 16b ilb 18e iik 18e,imr 13h in5 17q iol 17r iop 137,iq2 13k iqe 17g,iq7 13r it1 143 iqc 15f,itp 13o iu9 16i,itn 13p iv7 140 iu4 14s j0f 16e,j12 13k j23 15d,j0a 13m j2f 13m,j1m 15g j3d 15i,j5c 13e j42 13h j4e 15k,j4e 15i j6d 153 j6m 16t j52 16t,j8v 13c j7u 13f j83 16d j9m 164,j7v 14k j8t 14u,Ike 1aq iks 1cl,ijf 1aq ilg 1an,ik4 1cm imt 1ce,iou 19i in3 1a5 ind 1b9 ip1 1av ip1 1c7 ink 1c9,ir9 192 irh 1d2,ir9 195 iv7 1ab irh 1d0,j2n 190 j10 193 j13 1cl j2g 1bb,j12 1ai j20 1aa,j3l 1c2 j4r 192 j5k 1bi,j47 1ag j57 1ag,j6f 18h j71 1bs,j5r 18m j7l 18e,j8o 184 j9g 1c7,j9o 180 ja7 1c1,j91 1aa ja2 1a3,jb8 17c jbh 1as,jbn 1av jbo 1bo,jbn 1b6 jbd 1b7 jbd 1bg,jbg 1bj jbn 1bj#


What is a good free rider track?

Just copy and past this-18 1i 18 1i,1a 1k 1q 22 2h 2f 3a 2o 43 2v 4t 35 5m 38 6l 3b 7g 3d 8e 3h 9f 3t ak 4b bu 4s dc 5g el 62 fv 6l hb 79 ip 7t k9 8g lq 91 nd 9g p0 9v qk ad s8 ar tu b7 vj bj 11a bt 130 c6 14m CD 16c ch 17t ck 196 cl 1ah cj 1bk CD 1cr c1 1e8 bg 1fg b1 1gr ag 1i7 a0 1jl 9e 1l5 8s 1mm 8a 1o8 7o 1pr 75 1re 6j 1t3 5v 1un 5b 20c 4l 220 3u 23k 35 258 2b,258 2b 26t 1g,2eo 21 2f2 2o 2ff 3e 2g5 44 2h4 4u 2i9 5o 2jd 6g 2kk 79 2lv 82 2nc 8r 2or 9j 2qc ab 2rv b1 2tl bk 2vc c6 314 cn 32u d6 34o dl 36j e2 38e ef 3aa er 3c7 f5 3e4 ff 3g3 fp 3i2 g2 3k1 gc 3m0 gm 3nv h0 3pu hn 3rq ik 3tk jk 3ve kl 418 lm 431 mp 44p ns 46i p1 489 q8 4a1 rg 4bp so 4dg u1 4eq v1 4g3 100 4hd 110 4im 120 4k0 130 4la 13v 4mj 14v 4nt 15v 4p7 16v 4qh 17u 4sa 191,4sa 191 4u4 19r 4vu 1ac 51o 1aj 53g 1ae 556 19v 56r 198 58h 18b 5a9 17e 5c6 16s 5e6 16o 5g6 16q 5i5 16s 5k4 17e 5m0 185 5nr 190 5pn 19s 5rj 1ap 5te 1bm 5vc 1cf 61c 1d1 63b 1dh 65b 1e1 67b 1ei 69b 1f2 6bb 1fi 6db 1g2 6fa 1gj 6ha 1h3 6io 1g8 6k3 1fa 6ld 1eb 6mp 1df 6op 1cl 6qp 1c0 6sh 1c3 6tr 1cd 6v0 1cu 702 1dk 712 1ee 729 1f1 73o 1f8 74t 1eu 760 1e9 76r 1de 77l 1cc 78i 1bd 79r 1ai 7b5 1a4 7ch 19p 7e1 19h,7e1 19h 7fj 19c 7h7 198 7is 198 7ki 19a 7m9 19d 7o1 19h 7ps 19g 7ro 19c 7tk 199 7vh 18n 80u 17r 82c 16t 83p 15r 854 14m 86g 13h,89u 133 8a7 13s 8an 14n 8b7 15f 8bo 167 8c8 16t 8d2 17r 8du 18p 8f2 19q 8gc 1ap 8hg 1bi 8in 1c9 8k0 1cu 8lb 1dh 8mg 1dt 8nn 1e4 8ot 1du 8pt 1dc 8qv 1cj 8s6 1bo 8t9 1b0 8ue 1a4 8vl 195 90v 184 92a 173 93m 161 954 14u 96j 13q 982 12m 99j 11h 9b4 10c 9cq vd 9ek ul 9gg u3 9id tp 9kb tk 9m9 tg 9o6 td 9q4 ta 9s3 t7 9u1 t6 a00 t6 a1v t7 a3v t7 a5u t9 a7u ta a9t tb abt td ads te afs tg ahr ti,ahr ti ajr tk alr TM anq to apq tq arq ts ATP tu avp u0 b1p u2 b3o u4 b5o u6 b7o u9 b9o ub bbn ud bdn uf bfn uh bhm UK bjm um blm uo bnm uq bpl us brl uv btl v4 bvh vi c19 107 c2u 112 c4j 11u c67 12t c7s 13u c9h 150 cba 15t cd6 16c cf0 16h cgp 168 cif 15j ck2 14m cll 13l cnc 12i cpb 11l cqq 10u csa 108 cu9 10a d06 10v d21 11p d3s 12m d5n 13j d7h 148 d9b 14f db6 14b dd0 13r deq 130,deq 130 dgm 120 dii 10t dk0 102 dlg vb dn0 UK dof tt dpv t5 drf sd dte t1 dvc tt e19 ut e2m vo e44 10k e5i 11e e72 124 e8i 12q ea2 13g ec1 13k edt 12k efm 11c eh0 10d eic vf ekb uq ema ui eo9 uq eq8 v7 es5 vo eu0 10g evq 11d f1j 12b f3d 12u f56 12s f6v 12h f8o 120 fah 11e fcb 10p fe4 103 ffu vb fho uj fji ts flc t9 fn7 su fov t1 fql tf fsa u8 ftv v8 fvk 10b g1c 117 g36 11d g4v 115,g4v 115 g6m 10n g8e 107 ga6 vm gbu v3 gdm uf gfe tq gh6 t4 giu sf gkm rp gme r3 go6 qc gpu pm grm ov gte o9 gv7 ni h0v mr h2n m4 h4g lf h69 kp h82 k4 h9s jf hbn is hdi ia hff HQ hhb hc hj8 gu hl4 gh hn1 g3 hou FM hqr fa hso eu hul ek i0i ee i2f e9 i4d e5 i6a e1 i88 dt ia4 dq ibq dt ics ek icl fo ic3 gt ibs i2 ibn je ibk kr ibi m0 ibg n8,ibg n8 ibg ok ibh q5 ibi rg ibk su IBM ue ibo vv ibr 11i ibt 137 ic0 14s ic2 16j ic5 18a ic8 1a2 icb 1br ici 1dg ie3 1ei ifv 1fh ihs 1gg ijo 1hg ilj 1if inf 1jf ipb 1kf ir0 1lb iq8 1mf iov 1ms inv 1n4 ip1 1nb iq8 1n2 ire 1m5 ise 1l4 iso 1jj irt 1ic isr 1jq iu2 1ir iu8 1hb iv6 1if ivl 1jo j1c 1iq j2u 1j8 j3a 1jv j52 1k8 j33 1ju j1q 1kq j34 1lq j2m 1mv j34 1o9 j1g 1nq j2c 1n6 j0k 1n6 iv3 1mr ivo 1lh,ivo 1lh iu6 1l8 isd 1kh iqo 1ji ipb 1kl inb 1kg ill 1j8 ikm 1hs ik2 1gh il5 1fn im1 1gk im3 1hp iku 1h0 ik0 1fr ij3 1et ihh 1ev igd 1fi if5 1g1 iev 1es ig8 1f9 igr 1gj iin 1h5 ikl 1gb imj 1g9 int 1hc ip0 1il iqg 1jb is3 1io itn 1i5 ivh 1io j0q 1k5 j1u 1ll j2t 1mi j41 1ln j54 1kq j6i 1l8 j79 1mh j8m 1n2 j82 1o3 j82 1mq j91 1ng j7i 1nr j6d 1n5 j58 1mp j5j 1lq j6h 1mj j70 1n9 j84 1mp j8t 1me#htf 33 htr 6j,hs5 35 hus 1t,i04 2a i0e 5j i3v 5e i3u 1v,i3u 20 i01 2d,i9d 26 i7j 26 i7m 59,i7m 57 i9n 57 i9q 4c i93 4b,idd 2d ic4 2f ic4 5h idn 5h,ic0 41 id5 41,ies 2g iep 4e,ie5 2g igg 2n,iel 4c iev 5m,hu2 7p hsc 7n hsj 8q hu7 91 hu2 a5 hsm a2,hvd 7i hvd 97 i0s 9b,i0s 99 i0o 7p,i1l 7p i1l 9m,i1q 7s i2m 83,i2m 84 i1l 8s,i38 7d i35 9b,i3a 7g i3s 7s,i3r 7s i35 8g i45 99,i4v 7n i5e 99,i4n 7p i5t 7n,i56 9g i6e 9c,i85 7l i6v 7l i74 8n i8a 8l i8a 9e i7h 9h,ia9 7p i98 81 i9a 9j ia4 92,i9b 8t i9s 8q,hng a2 hom 84 hpd 9q,ho4 8v hp3 94,id3 7n ibj 7v IBM a5 idc a4 id3 97 icf 96,ie3 7s ie5 9q ifd 9m,ifd 9l ife 7l ie5 7u,ii0 6u iht c3,igm b0 ihp ee ijl am,ill 13c iik 132 iip 164 il6 16b ilb 18e iik 18e,imr 13h in5 17q iol 17r iop 137,iq2 13k iqe 17g,iq7 13r it1 143 iqc 15f,itp 13o iu9 16i,itn 13p iv7 140 iu4 14s j0f 16e,j12 13k j23 15d,j0a 13m j2f 13m,j1m 15g j3d 15i,j5c 13e j42 13h j4e 15k,j4e 15i j6d 153 j6m 16t j52 16t,j8v 13c j7u 13f j83 16d j9m 164,j7v 14k j8t 14u,Ike 1aq iks 1cl,ijf 1aq ilg 1an,ik4 1cm imt 1ce,iou 19i in3 1a5 ind 1b9 ip1 1av ip1 1c7 ink 1c9,ir9 192 irh 1d2,ir9 195 iv7 1ab irh 1d0,j2n 190 j10 193 j13 1cl j2g 1bb,j12 1ai j20 1aa,j3l 1c2 j4r 192 j5k 1bi,j47 1ag j57 1ag,j6f 18h j71 1bs,j5r 18m j7l 18e,j8o 184 j9g 1c7,j9o 180 ja7 1c1,j91 1aa ja2 1a3,jb8 17c jbh 1as,jbn 1av jbo 1bo,jbn 1b6 jbd 1b7 jbd 1bg,jbg 1bj jbn 1bj#Read more: http://wiki.answers.com/What_are_some_good_free_rider_2_tracks#ixzz1digNoMbu


What was the glory road scores?

-18 1i 18 1i,-1b t -7 1h,27 du 2h en 3d eh,6f 166 74 16u 7t 17s 8i 18l 95 19b 9l 19t a3 1ae ag 1at,ae 1b0 if 1k6,ie 1k7 sc 1vr sr 20f tb 211 u0 21e um 21q vc 224,111 22e 1nu 22e 1p2 20i 1nj 22g,1ol 21e 1n1 22e,1o7 21t 1m3 22e,1o2 22b 1l2 22e,v8 21u 114 22i,3sm 11e 59m 114,57q 114 592 v8 57g 114,58e 106 576 114,584 10q 568 114,5b8 1s0 5bm 1sq 5c7 1to 5cl 1uj 5d2 1vb 5df 202 5e0 20o 5ej 21g 5f4 225,5f0 228 5fn 230 5ga 23m 5gq 248 5h9 24o 5hs 25b 5im 260 5jd 26h 5ka 273 5lf 27k 5mh 283 5ng 28g 5oo 28r 5q1 299 5rf 29r 5sn 2ac 5u3 2ar 5vj 2b9 614 2bn 62m 2c8 649 2cn 65t 2d3 67h 2db 696 2dg 6as 2dl 6ci 2dp 6e8 2dt 6g0 2dv 6hp 2e1 6jh 2e2 6lb 2e2,87o 3l6 88a 3lu 88u 3mo 89g 3ng 89v 3o5 8ag 3or 8b4 3pg 8bn 3q2 8cb 3ql 8d6 3rg 8e6 3sk 8f3 3tk 8g3 3un 8h6 3vr 8ib 412 8jh 42b 8kq 43h 8m6 44l 8nk 45o 8p5 46m 8qn 47f 8sb 487 8tv 48v 8vk 49g 91b 49v 932 4ac 94q 4an 96j 4au 98b 4b4 9a4 4ba 9bt 4bd,9c0 4bc ai4 4bc,eed 8d7 eet 8dn,ego 8f6 ehb 8fj,ei2 8g0 eiu 8g9 ejr 8gg ekm 8gl,eln 8gq emm 8gu enm 8h1 eok 8h4 epk 8h6,f92 8he fb8 8ek f8o 8he,fak 8f8 f8e 8he,faa 8g6 f7q 8he,f9c 8h4 f6s 8he,faa 8fs f84 8he,fka 8jk g8k 9jq g8u 9kj g9c 9lc g9p 9m3 ga7 9mr gaj 9ne gb1 9o7 gbg 9ov gc3 9pp gco 9qh gdb 9r6 gds 9rq gej 9sd gfb 9sr gg3 9t9 ggt 9tk ghs 9tt gj0 9u5 gk7 9uh glm 9v0 gn4 9vb gom 9vn gqa a04 gs1 a0j gtq a12 gvj a1i h1e a21 h39 a2i h56 a33,h52 a34 hqa a34,hpc a1s hqk a1s,huc aak i0i aem i32 ae2 i2e abi,i32 a9m i3c ado i6q aec i8c a9c,epf 8h6 f95 8hg,ekk 8gn el5 8go elm 8gq,a74 4bb aru 40d,art 40g asr 3v8,bv5 48e dfi 4q6 dtf 4r2,e1j 4r8 ebt 4qb,ebt 4qa efg 4ng,efe 4ng ebb 4qd,eeb 4oa eas 4qa,edm 4ot e9u 4qd,ecr 4ph e8i 4qi,ec2 4q8 e77 4qp,dtd 4r2 dud 4qo,dp1 9i6 cvd a67,cvc a67 cuh a6u cti a7q csf a8p cre a9k cq8 aae cov ab7 cnj ac0 cm5 aco ckk adf cj2 ae4 chf aeq cfq aff ce3 afv cca ag9 cag agf c8l agj c6q ago c4v agt c33 ah1 c17 ah6 bvb ah9 btd aha brf ah9 bph ah8 bni ah5 blj ah3 bjj ah1 bhi agv bfi agt bdi agq bbi ago b9h agm b7h agj b5g agh b3g agf b1f agc avf aga atf ag7 are ag5,are ag6 app afa,ach bnq b1e cni,b1d cni b1r co2 b27 coj b2l cp4 b3c cpo b44 cqj b4r crh b5o csl b6l ctj b7l cuj b8o cvk b9s d0n bb2 d1q bca d2t bdj d41 bes d56 bga d68 bhs d76 bjf d81 bl4 d8s bmp d9m boe dah bq5 dba brv dbt btr dcd bvo dcq c1l dd7 c3i ddh c5g ddp c7e de1 c9c de8 cba dec cd8 def cf6 dei ch4 dek cj3 den,cj3 del ctq den,d2r dis d62 do6 d8k dnn d7j dki,d8d dki d9a dnn dc9 dn2 dbm dgh,cuj df7 e9v ddi,e89 ddg eeg d8s,eeg d8s e7i ddk,ecq da4 e6u ddl,ebs dar e6d ddl,eak dbo e5o ddl,e9m dcc e4h ddl,e96 dcr e3g ddn,e8j dd8 e28 ddq,f0i e7n g6c f34,g4d f1k gbg f1u g3p f18,g8o f1p g3c f0p,g6s f1n g2c f04,g58 f1p g1b eve,g5i f1m g29 f05,gbe f20 hj5 f3u hj5 f6e,hnc f6e hpq f6d,hpo f6d i21 f6i it1 frn,it1 frp it2 fsf itk ftg iuf fuj ivj fvi j0n g09 j1v g13 j38 g1u j4k g2r j61 g3q j7g g4p j90 g5q jah g6s jc3 g7u jdl g91 jf9 ga4 jgv gb4 jin gc3 jkh gcv jmd gdp jo9 geg jq5 gf5 js2 gfp jtv ggb jvs ggs k1p gha k3n ghj k5m gho k7m ghs k9m ghv kbl gi2 kdl gi3,kdk gi1 kl2 ghv,kk6 ggl kkr ggl,hj5 f6f hnq f6d hj2 f63,hmb f6d hj2 f5n,hll f6f hj4 f5d,hkp f6f hj5 f52,hk5 f6b hj2 f4f,hjk f65 hj4 f40,hj4 f4f hnr f6b,kni gj2 kpl gmq kre gma,ks0 glr ku6 gln,kj1 gla kja go9,kj1 gla kk9 gld kkg gmq kjd gmv,kj8 gnd kkj gn8 kkn goj kjd gp0 kjd goc,klc gne klh goo,kkt gma kkt gmi klb gmg kl6 gm0 kkq gm0 kkv gmi,klj glu km5 gol,kmf gmd klr gne kn8 gom,ko0 gmg kmp gmq kni gom kof gob,kna gnn ko6 gn9,kmm glp knh gl0,kn8 gkh knk gl8 knu gkk,kn5 gkf knu gkm,l0c gn8 kv4 gm8,kv6 glr kut gmn kug glu kv6 glp,l09 goh l15 gmu l1d gni l1u gn1 l23 goq,l2k goq l36 gn6 l3v gor,l2u go4 l3i go4,l4b gog l4q gno l5f gol l5c gln,krb gma kqn gke,ks1 gln kr6 gk4,ku4 glm kso ghl#hri ag8 hri ak0,hri ag8 hte ahg hsg ai4 hu2 aj2 hri ak0,hum aio hva aka,hum ahq huc ahq huc ai4 hum ai4 hum ahq,hva agi hvk akk,i0i ahq hvk aio i0s aka,i1q ahq i0s ai4 i16 aka i24 aka,i16 aj2 i1g aj2,hu2 afu hum af0,huc af0 hv0 afa hva aec,huc af0 hva aec,i9u ags i8c afk,i82 afu i8m afa i7o afa,i82 afu i7o afa,i90 ajc i90 ahg i9a ai4 i9k ahq i9u ajc,ia8 ajc ia8 ahg ibg ajc,ib6 ai4 ia8 aio,ic4 aj2 ic4 ahg id2 aj2 id2 ags,hqu akk i32 am6,iea aj2 i7o al8,h9e 9v2 hdg 9ue,hbk 9uo hbk a1i,hci 9vm hci a18,hci a0k hdg a0k,hdg a00 hdg a18,hdq a0a hdq a1i hee a1i,hdq a0a hee a0a,hdq a0u he4 a0u,hh8 9uo hfm 9uo hfm a1s hhi a1s,hfm a0a hga a0a,hhs a0k hhs a1s,hhs a0u hiq a0u hiq a1s,hjo a0u hj4 a0u hj4 a1s hjo a1s hjo 9vc,16o 228 16o 1sa 19i 1pq 1a6 1pq 1cm 1sa 1cm 228,16o 1sa 1cm 1sa,e0v 4ie e1e 4mv,e0t 4ih e2s 4ih,e2s 4ih e2u 4k5,e2u 4k5 e0m 4kd,e2r 4ks e2p 4ml,e2u 4l1 e3u 4kv e3q 4lo e30 4lt e3u 4mg,e5b 4l1 e4b 4l3 e4b 4m2 e54 4m1,e4d 4m2 e4d 4mm e5e 4mm,e6o 4ku e5o 4l3 e60 4lv e6t 4lq e72 4mo e5v 4mv,e8g 4ks e7n 4ku e7n 4lo e8i 4lo e8k 4mm e7p 4mo,e49 4nh e6p 4no e57 4pd e6k 4pa,b71 a5f b6t a8o,b6v a5f b89 a5f b89 a6s b77 a6s,b7q a7l b7t a8o,b7q a7n b8f a7i,b98 a7g b8m a7n b8t a8n b9n a8b,b90 a86 b9h a81,bbd a6u ba3 a6u ba5 a7s bbg a7p bbg a8n b9m a8s,bde a75 bcj a7a bcl a7p bdm a7p bdu a8s bcg a91,b7c a9j b9u a9t b7t abp ba5 abp,b6n aaj b2o aa9 b2q adn,b1n adj b3t adj b2m af4,b1q adl b2o af4#B dhh dds 2q,B d5f de3 2q,B d82 de3 2o,B amq 42a ok,B a7q 4ae o8,B abs 47u of,B 962 4a4 pa,B 94q 49q pa,B 93i 49q pa,B 92k 49g q5,B 6c2 2d6 pa,B 6aq 2d6 pa,B 69s 2cs ps,B 3tu vs s4,B 3us vs s4,B 3vg vi s4,B 3v6 v8 s4,B 3u8 v8 s4,B 3tk uu s4,B 3v6 uu s4,B 3ui uk s4,B 3ta ua r9,G 3vq v8 s4,G 3us v8 s4,G 3u8 uk s4,G 3us ua s4,G 3vg ua s4,G 3tu u0 s4,G 3ui tm s4,G 3ta tc s4,G 180 210 pa,B 1c2 21u pa,B 1ag 21u pa,B 12m 21u pa,B 114 21u pa,G i0 1g0 tn,G pfo 6tt dv,G p8m 6r9 e2,B ekp 8g3 eb,B eol 8gd e5,B d1r 4ke en,B cmi ab4 it,B ckc acm ir


Paghuhukom ni lualhati bautista?

ANG PAGHUHUKOM(Bahagi ng Nobela)Isinalin ni Lualhati BautistaAng panahon ng tag-ulan, nang malamig at preskong panahon na tumutulong sa mga puno para magsibol ng mga bagong dahon at humuhugas sa mga karumihan, ay hindi pa natatapos.Pagtuloy sa pagdating ang mga araw at gabi, kahit sa anong panahon…Ang pagdaraan ng mga araw ay sumaksi sa pagpapahid ni Fak ng balsamo sa kanyang mga sugat para mabawasan ang pamamaga sa kanyang mukha at ibsan ang sakit na nadarama ng kanyang loob. Habang dumaraan angmga araw, ang mga sariwang sugat ay natuyo, nag-iwan ng mahabang pilat sa ibabaw ng kanyang kaliwang kilay. Ang mga araw at gabi'y patuloy na dumarating kay Fak…Pero ang mga dumaraang mga araw at gabi ay hindi na makapagsasauli sa apat na ngiping nawawala sa bibig ni Fak, katulad ding hindi na niyon mapipigil ang kamay ni Fak sa pag-abot sa bote ng alak at pagdadala roon sa kanyang bibig. Kaya ang dumaraang mga araw at gabi ay sumaksi sa walang humpay na pag-inom ni Fak sa mga oras na siya'y gising. Ang pambubugbog na tinanggap ni Fak ng gabing iyon ay hindi lang nag-iwan ng sakit sa kanyang katawan kundi nag-iwan din ng tatak sa kanyangisipan. Sa loob ay nakadarama siya ng galit at pangangailangang makapaghiganti, at nag-iisip pa nga siya ng paraan kung paano niyabubuweltahin ang mga nanakit sa kanya.Natatandaan niya nang malinaw nadalawa sa tatlong taong sumalakay sa kanya ng gabing iyon ay sina Thid Tiengat Tid Song. Kailangang makahanap siya ng paraan para ipatikim sa dalawang taong iyon ang sakit at kirot na dinaranas niya. Gusto niyang puntahan ang mga ito sa bahay nila at suntukin sa mukha o magdala ng kutsilyo at saksakin sila hanggang sa magmakaawa ang mga ito na huwag niyang patayin. Paminsan-minsan, napapanaginipan niya na nakaupo daw siya sa dibdib ni Thid Tieng at walang humpay na pinagsusuntok ito at paggising niya, damdam niya'y nagawa niya talaga ang nagawa niya sa panaginip at umahon ang kasiyahan sa loob.Gayunman, sa pagdaraan ng mga araw, naglubag ang kagustuhan niyang makapaghiganti at unti-unti ay mabagal silang napawi ng tuluyan. Marahil ay dahil hindi si Fak ang likas na ganoong tipo ng tao. Isa siyang tao na ang gusto'y kapayapaan, na takot makipag-away at walang sapat na akalupitan parapumatay. Naisip niyang ireport sa pulisya ang nangyari pero natatakot naman nabalikan siya at salakaying muli ng pamilya ng dalawa, at hindi na matatapos agad ang gulo. Nang iwan na siyang lubos ng hangarinniyang makapaghiganti, naisip na lang niya:"Kalimutan mo na iyon!"Minsa'y ang sarili pa nga ang sinisisi niya sa pagsasabing hindi niya dapat pinukol ng niyog ang bata. Gayunman ay naiwan nang wasak ang kanyang isip, tulad sa isang pirasong salamin na binasag at paulit-ulit na dinurog. Lahat ng nangyari'y lumikha ng ganap na pagbabago kay Fak, at kahit nagawa niyang hamigin ang sarili'y hindi na siya magiging tulad pa rin ng dati, at mahabang-mahabang panahon bago niya maibalik ang sarili sa normal. Ang buhay niya'y kontrolado ngayon ng takot. Hindi na siyamakapangahas na lumabas ng bahay niya sa gabi at hindi na kailanman nagtungo sa bahay ni Lung Khai, maliban na lang sa kalagitnaan ng araw o saaraw ng Sabado't Linggo.Tuwing makakarinig siya ng kaluskos ng taonglumalakad sa kanyang likuran, itutulak siya ng takot na lumingon at tumingin. Minsa'y wala namang kahit ano doon. Kung naglalakad siya nang wala sa loob at narinig niya ang ihip ng hangin sa mga puno, lulundag ito sa takot ang puso niya at bibilis ang kanyang kaba. Wala siyang magagawa kundi mapako sa kinatatayuan at pawisan. Sobra ang kanyang nerbiyos na minsa'y di niya mapaghiwalay ang realidad ng nangyari sa kanyang mga takot at panaginip. Natakot siya sa dilim, natakot sa malalakas na ingay at sa mga ingay nanagpapaalala sa kanya sa mga tunog na naririnig niya nang gabing iyon, atantimanong sumayad ang takipsilim ay mabilis niyang aabutin ang bote parauminom hanggang sa makatulog…Ang balita ng pambubugbog kay Fak ay agad-agad na kumalat sa nayon at hindi nagtagal ay iyon na lang ang nasa labi ng mga tao, at sa ayos ay walana iyong katapusan. Gayunman, walang bumabanggit ng tungkol sa mga taong may kagagawan ng pagkalagas ng mga ngipin ni Fak ay walang nag-abalang mag-imbestiga o magsampa ng reklamo laban sa mga taong sumalakay sa kanya. Nag-ipun-ipon ang mga tao sa nayon para pag-usapan ang nangyari ng gabing iyon.Isang grupo ng mga tao ang nag-usap tungkol sa iba't ibang dahilan na humangga sa pangyayari at lahat sila'y nagkaisa na inabot lang ni Fak ang dapatsa kanya. Bagama't sila'y walang aktibong kinalaman sa usapin, naisip din nila iyon at ngayo'y pinag-uusapan nila iyon nang may kasiyahan…"Sayang at hindi na siya namatay.""Mabuti nga sa kanya.""Mas kasalanan pang pumatay ng aso kaysa pumatay ng isang kagaya niya.""Ang pesteng gaya ng isang 'yon! Bakit kailangang maawa sa kanya ang kahit sino?"May iba pa, na siyang nakararami, na hindi interesado sa nangyari kayFak. Nabubuhay sila nang walang pakialam at hindi sila nag-aabal sa problemang iba. Kapag nababanggit ang nangyari, nakikinig sila nang walang interes at hindi nagsasabi ng anumang opinyon. Wala silang ipinakikitang awa o simpatiya kay Fak kaugnay ng mga nangyayari at wala silang hangaring mapasangkot. Iisang bagay lang ang laman ng isip ng grupo ng mga taong ito…"Wala akong pakialam."May isa pang grupo ng tao na may makataong pakiramdam at nakakadama ng awa sa taong pinagsamantalahan o naging biktima ng pang-aapi. Pero sa nayong ito ay hindi ito marami niyon. Ilan sa kanila'y lihim nanaaawa kay Fak sa pagkakabugbog dito, bagama't hindi pa nila tinatanaggap ang katotohanan na hindi nito inaasawa ang sarili niyang madrasta. Para sa mga taong iyon, magkaibang bagay ang dalawang istorya.Gayunman, wala sa kanilang may lakas ng loob para tumulong kay Fak. Natatakot sila na sila mismo'y maging sentro ng mga tingin ng mga tao. Kaya kinimkim na lang nilaang kanilang awa sa kanilang sarili at tahimik na ipinasya na hindi dapat ginawang mga sumalakay kay Fak ang ginawa nila.Sa grupo ng mga taong ito, si Saproe Khai lang ang nangangahas namagbaba ng sarili at tumulong kay Fak. May mga gabing pumupunta siya sabahay nito para tumulong sa pag-aalaga dito at gamutin ang mga tinamo nitongsugat, tulad sa isang ama na nagmaamlasakit sa kanyang anak…"Ay … sobra talaga ang ginawa nila ngayon sa 'yo, ano?"Ito ang mga unang sinabi niya ng makita niya si Fak kinabukasan ng gabing iyon. Hindi sumagot si Fak, ngumiti lang isang bunging ngiti. Marahil ay dahil masyadong masakit ang bibig niya kaya ayaw na niyang magsalita, at isapa, wala siyang masasabi, kundi ngumiti…Lahat ng naganap ng gabing iyon ay naging dahilan para lalo pang magkulong sa sarili niya si Fak hanggang sa maging mas tahimik pa siya sa dati, na tulad ng isang pipi…May sapat na ideya si Mai Somsong sa nangyari kay Fak. Nagawa niyang hulaan sa pamamagitan ng mga pasa ng mga hiwa at sugat na madali naming makita. Kaya hindi niyang iniwasang sumunod sa mga ipinag-uutos ni Fak natulad ng pagsasaing o pagbili ng alak, at sinikap din niyang huwag gaanong lumapit at abalahin ito, maliban sa kalaliman ng gabi, kapag nakatulog na si Fak sa kalasingan, ikakabit na niya ang kanyang kulambo at maghihintay siyang nakabantay. Kapag hindi na ito bumubiling o kumikilos, gagapang na siys sa loob ng kulambo nito…Patuloy nang ginampanan ni Fak ang mga katungkulan niya bilang dyanitor ng eskuwela hanggang sa katapusan ng buwan (Agosto), at nang matanggap niya ang huling suweldo niya, itinabi niya iyon nang buo at hindi bumawas ng kaunti man para iwan sa prinsipal dahil naisip niya na ganitong wala na siyang pagkukunan ng suweldo na makukuhanan niya ng maitatabi, ang mangyayari na lang ay magwiwidro siya sa prinsipal. Kailangan niyang tipirin ngayon ang pera niya at bawasan ang paggasta sa mga bagay na di kailangan, at ang mga bagay na hindi kailangan para kay Fak ay anag tatlong beses na pagkain araw-araw. Hindi niya kailangang alalahaning masyado ang tungkol sapagkain dahil alam niya na makakakuha siya lagi sa templo ng sapat para ibusog sa sarili kahit isa, kundi man tatlong kainan isang araw.Mas nag-aalala siya kayMai Somsong na hindi na makakain nang sapat araw-araw.Kalagitnaan ng Setyembre…Ang istorya tungkol kay Fak ay nag-umpisang mahawi sa labi ng bawatisa at hindi nagtagal ay hindi na iyon pinag-uusapan ng mga tao. Ang tanging bagay na lang na interesadong pag-usapan ng mga tao ngayon ay angelektrisidad na ikinakabit na sa nayon. Kahit hindi sa ano pa man, maski paano'y nakatulong iyon para mamatay ang usapan tungkol kay Fak at sa kanyang madrasta…Lahat ng tao sa nayon ay pursigidong makatulong sa mga trabahador sapaglalagay sa lugar sa mga kongkretong poste para mas mabilis na matapos ang trabaho. Nakahanda silang lahat na magsakripisyo ng lakas at salapi para sa kapakanan ng kumportableng kinabukasan at modernisasyon ng nayon. May mga taong nangangarap nang makapag-ari ng telebisyon,refrigerator, o bentilador. Hindi na nila alalahanin ngayon ang pagsisindi ng gasera na hindi pa makapagbigay ng sapat na liwanag para ilawan ang kanilang paligid.Hindi magtatagal at sa halip ay magkakaroon sila ng mahahabang tubong fluorescent para magbigay-liwanag sa kanilang tahanan. Magagawa niyong ilawan ang buong bahay, at sa kalaliman ng gabi, kung kailangan nilang magpunta sa banyo, hindi nila kailangang mag-abala pa na magsindi ng gasera at magbitbit niyon papunta sa labas. Wala silang dapat gawin kundi pindutin ang bukasan at ang buong bahay ay magliliwanag at iglap na matataboy ang kadiliman sa banyo. At pagdating naman sa pagpaplantsa ng mga damit, hindi na nila kailangang magpabaga pa ng uling sa mabigat na plantsang bakal nagaya ng ginagawa nila ngayon. Hindi na sila mamumutol ng mga dahon ng saging para ilagay sa plantsa at hindi na nila kailangang tiisin ang nakayayamot na ingay ng nasusunog na dahon. Hindi na sila magbubuhat ng mabigat naplantsa at maliligo sa pawis bago matapos ang pamamalantsa nila. Sa pamamagitan ng bagong plantsa, wala silang tanging dapat gawin kundi isaksakito at hintaying mag-init at, gayundin, magiging singgaan lang iyon ng pag-aangat sa isang balahibo.Nagkuwentuhan at nag-usap-usap ang mga tao tungkol sa pagsasaing at pagluluto ng isda, at wika nila'y hindi na sila maniningkayad ngayon sa harap ng apoy sa loob ng kalahating oras o higit pa, na mawawala ngayon ang kanilang pag-aalala na baka masunog o lumata ang sinaing, na hindi na sila mag-aaksayang oras at magagamit pa nila sa ibang gawain. Sa bagong de-koryenteng ricecooker, wala silang gagawin kundi isaksak iyon, I-set ang orasan at iwan na, at pag handa na ang kanin, bahala na iyong kusang mamatay. Hindi na sila ngayon mauupo sa harap ng mainit na kalan, nagbabantay at nagpapaypay ng apoy,naggagatong ng kahoy, etsetera. Pag mayroon na silang refrigerator, makakagawa na sila ng sarili nilang yelo at magkakaroon ng malamig na tubig na pamatid-uhaw kahit kailan nila gusto. Makakapag-imbak sila ng gulay at karne at magkakaroon ng sariwang pagkain sa lahat ng oras. Hindi na sila mag-iimbak ng pagkain sa palayok para mawala lang ang lasa ng baka o baboy na tulad ng kaso ngayon…Ang mga bagay na ito ang mga pangarap at usapan ng buong nayon…Hindi nagtagal at lahat ng iyon ay naging katotohanan at ang buong nayon ay nagliwanag…Hindi natutuwa si Fak tungkol sa pagkakakabit ng kuryente at wala siyang nadaramang inggit o panibugho sa iba. Lahat ng mga oras na gising siya'y nauubos sa bote ng alak at ngayong wala na siyang responsibilidad ng pagtatrabaho, ganap nang malaya ang lahat ng araw niya. Hindi …Hindi ginamit ni Fak ang mga libreng oras niya sa paghuhukay o pagtulong sa pagtitindig ngmga poste ng ilaw gaya ding hindi niya ginamit ang mga libreng oras niya para magpunta sa kabayanan at tumingin ng mga de-kuryenteng gamit na tulad ngginagawa ng iba. At hindi siya nakadama ng bugso ng tuwa at nagtatakbo para mag-usyoso nang makita niya ang mga taong may dalang bentilador, rice cooker, oiba pang de-kuryenteng gamit mula sa mini-bus ni Ai Kleeio na kararating langmula sa kabayanan. Karamihan sa mga de-koryenteng gamit ay aalisin sa kahonat ididispley sa tindahan ni Pa Chua at maiipon ang pulutong ng mga tao paramag-usyoso, at alam ng lahat kung sino ang bumili ng ano. Paminsan-minsan,ang delivery van ng tindahan ng mga de-kuryenteng gamit mula sa bayan ay maghahatid ng mga refrigerator at telebisyon, o kaya'y darating ang tauhangmagkakabit ng antena ng t.v. Ito'y lagi ng tumatawag ng malaking interes at magkukulumpon ang mga tao para mag-usyoso.Sa bawat pagkakataon naidineliber ang isang gamit sa bahay ng isang tao, isang prusisyon ng mga tao ang susunod sa sasakyan at manonood sa ginagawa. Kung set ng telebisyon, mananatili roon ang mga tao hanggang sa lumitaw ang palabas sa screen."Hindi kasing linaw ang palabas sa telebisyon sa bahay ng prinsipal, pero mas maganda ang set kaysa sa bahay ng Kamnan," kanya-kanya silang sabi ng opinyon depende sa sarili nilang palagay.Hindi interesado si Fak alinman dito at hindi kailanman nakisali sa prusisyon ng mga tagasunod. Nasisiyahan na lang siya na hindi na siya gaanongpinapansin ng mga tao na gaya ng dati. Ginagamit pa rin niya ang kanyang maliit na ilawang-langis para ilawan ang kanyang bahay at nanatiling kuntento sa kanyang lumang lutuan ng kanin at bumabagsak nang kalan, at ang hanging umiihip sa loob ng kubo niya ay sapat na para siya mapreskuhan. Natitighaw pa rin ang kanyang pagkauhaw ng tubig-ulan na inimbak niya sa bariles sa tabi ng kanayang dampa at maligaya na siyang manatili sa ganitong pamumuhay.Napakatamad niya para matuwa at hindi niya maintindihan kung ano ang nakakatuwa. Walang bagay sa buhay niya nakarapat-dapat pagtindigan ng pag-asa at ang tanging bagay na naghahatid sa kanya ng tuwa ay ang pagpunta sa paradahan upang bumili ng alak…Hindi na nag-aabala si Fak na alagaan ang kanyang sarili. Hinayaan naniyang dumumi ang kanyang katawan at hindi na tumitingin pa sa salamin para alamin ang kanyang hitsura. Nag-umpisa siyang mangamoy at nagpatuloy ang pagsama ng hitsura niya sa bawat araw na magdaan. Hindi niya namamalayanang mga pagbabagong nagaganap sa kanya at hindi niya napapansin angmanilaw-nilaw na mantsang lumilitaw sa katawan niya o ang paninilaw ng puti ng kanyang mata. Ang tanging alam niya ay ang pangyayari na pag hindi siya nakainom agad pagkagising niya, hindi siya magkakaroon ng lakas na harapin ang maghapon. Kahit tangkain niyang angatin ang tabo ng tubig para hilamusan ang kanyang mukha, talagang ni wala siyang lakas para gawin iyon. Manginginig ang kanyang kamay at makakadama siya ng pagkainis.Napakalaking abala niyon para sa kanya at hindi niya magawang iangat ang kahit ano maliban sa bote ngalak, at tuwing tutungga siya mula sa bote, nadarama niyang bumabalik ang kanyang lakas. Alam niyang sumasakit ang kanyang gilagid tuwing ngunguya siya ng pagkain, at napansin niayng nag-uumpisang mamanas ang kanyang mga paa, pero ikatuwiran niya na ito'y bunga ng labis paglakad niya at iyon naman ay gagaling din.Kapuri-puri ang asal ni Mai Somsong. Ang buhay niya sa piling ni Fak aysimple lang at hindi palahingi. Nagpatuloy siyang mabuhay sa dating istilo niya at kuntento na ang kayamanang iniipon niya sa kubo ay nadagdagan na at patuloy na nadaragdagan sa bawat araw. Mga basag na pinggan, mga bunging tasa, may lamat na baso, bao ng niyog, bulaklak na papel, basyong lata, at iba pa. Itinatabing lahat iyon ni Fak sa kubo nang walang pag-aalala na itatapon iyon ni Fak gaya na dati. Hindi lamang nadagdagan ang kanyang kayamanan, kundi nadagdagan pa ang panahon niya para maupo at hangaan ang mga iyon. Araw at gabi ay mauupo siya roon at masusing eeksaminin ang mga ito mula sa paningin ng isang eksperto, sa paraan na sinusuri ng isang propesyunal na kolektor ang halaga ng isang bagay sa kanyang koleksiyon.Kapag nangyayari na masyadong natatamad si Fak para intindihin ang pagkain niya, siya mismo ang pupunta at kukuha niyon sa mga batang templo. Minsa'y aalis siyang maraming dala, minsa'y kaunti lang, depende sa kung ano ang ibigay sa kanya ng mga katulong para siya mabuhay. Ang mga gabi niya'y hindi na balisa na tulad noong mga araw na hindi siya puwedeng mahiga sa tabi ni Fak at yakapin ito sa kalaliman ng gabi. Kahit pa kailanma'y hindi ibinili ni Fak ng bagong damit si Nang, hindi iyon problema para sa babae. Maaari pa naman niyang isuot ang kanyang mga lumang damit, sa kabila ng pangyayaring marurumi at punit na ang mga iyon at naglalantad sa isang pirasong hita dito at doon. Walang pumapansin sa kanya. Naliligo pa rin siya araw-araw, nagsusuklay ng kanyang buhok at humuhuni ng kanyang awit pagsayad ng gabi…Kahit naninirahan silang magkasama sa iisang bubong, ang kanilang buhay ay nasa magkalayong daigdig. Para kay Mai Somsong, oras na nakakain na siya ng almusal ay lalabas na siya upang maghanap ng kayamanan, minsa'y umaalis siya ng bahay bago pa man magising si Fak. Hahanapin niya ang kanyang kayamanan sa lahat ng sulok na pagdalhan sa kanya ng kanyang mga paa. Minsa'y titindig siya roon at tititig sa mga poste ng komunikasyon na kasalukuyang itinatayo at mangunguhang mga piraso ng kawad ng kuryente at kapag nakalikom na siya ng sapat nadami ng piraso ay babalik na siya sa bahay.Walang pumapansin sa kanya habang pagala-gala siya sa maghapon. Kapag napagod na siya sa kalalakad, magpapahinga siya sa entablado ng maliit na open theater. Kapag nagutom siya, lalabas na siya uli. Sa gabi, hihintayin niyang makatulog si Fak sa kalasingan. Sa mga huling sandali bago ito maidlip, maririnig niya itong bumubulung-bulong,"Umalis ka dito… layas! kinasusuklaman kita! magpapa-ordina ako.Ibig kong magpa-ordina. Ikaw ang dahilan kaya sige, umalis ka rito."Ganoon lagi gabi-gabi. May mga gabing maririnig din ang musika ng chanting. Oras na makatulog naang lalaki, ikakabit na ni Nang ang kulambo at gagapang sa loob upang matulog sa tabi ni Fak. Pagdating ng umaga, mabilis siyang lalabas bago ito magising… Malamang ay hindi naiintindihan ang ibg sabihin ni Fak pag sinasabi nito,"Umalis ka… ikaw… umalis ka dito…"Patuloy na nanatili doon si Nang at walang ipinakikitang intensiyon na umalis. O marahil ay iniisip ni Nang na nagsasalitalang ng ganoon si Fak dahil lasing ito kaya hindi niya pinapansin ang pang-aabuso ng lalaki. O maaari din namang dahil wala siyang ideya kung saan siya pupunta. Ang buhay ni Nang ay nakatagpo na ng puwang sa nayong ito at sa ayos ay tila dito siya nakatalagang manatili. Sino ang makagsasabi…Hindi pumatak ang ulan sa loob ng maraming araw, samakatuwid ay tapos na ang panahon ng tag-ulan. Ang pagkawala ng ulan ay proseso ng kalikasan na hindi mapipigil ninuman o maiiwasang mangyari. Dumaan ito nang matahimik at halos hindi napapansin.Lahat ng bagong kuti sa templo ay kumpleto na ngayon at ang natitira nalang ay maliliit na trabahong magagawa ng mga trabahador. Mga isa-dalawangaraw na lang para sila matapos nang husto. Ang komite ng mga sibilyan ay nagdaos ng pulong para itakda ang araw ng pag-aalay ng mga robang Kathin at disidido sila na maging araw din iyon ng paggunita sa pagkayari ng mga bagong kuti…Anim na araw pagkaraang matapos ang Pansah, dumating ang grupo ng Kathin sakay ng tren mula sa Bangkok. Napuno ang paligid ng templo sanangakaparadang sasakyan at pulu-pulutong na mga kabataan mula sa Bangkok ang malayang gumala sa lugar. Nakisali sa pulutong ang mga tao sa nayon at nagdagdag ng kisaw at kaabalahan, at nakisali sa merit making ceremony sapagtatanghal ng Kathin. Madaling makilala ang mga taong lokal at mga bisita mula sa siyudad. Nakisali ang lahat at tumulong nang husto sa isa't isa. Pagkaraang makumpleto ang pang-relihiyong pormalidad at mabilang na ng komite ang mgaalay na salapi, isang kinatawan mula sa bangko sa kabayanan ang dumating para kunin ang pera at ligtas na ideposito sa bangko.Bago gumabi ay nag-umpisa nang mag-uwian ang grupo mula sa Bangkok. Ilan sa kanila'y medyo lasing na at nag-umpisang tumugtog ng mahahabang tambol at cymbal na nauwisa kantahan at sayawan na nagpasigla sa bawat isa. Natanggap na nila angkanilang merito, nagliliwanag ang kanilang mga mukha at maaari na silang magsiuwi nang buong kasiyahan.Nang gabing iyon ay isang pelikula ang ipinalabas sa templo. Ito'y bilangp agdiriwang sa pagkayari ng mga batong kuti at sa presentasyon ng Kathin at,gayundin, para bigyan ang mga taganayon ng pagkakataong makapagpahingang maghapong paggawa. Pero ang mga tao'y hindi na kasinsabik na gaya noong mga nakaraan. Sabi ng ilan sa kanila:"Mas masarap pang mahiga sa bahay at manood ng telebisyon."Nag-enjoy nang husto si Fak nang araw na iyon. Gumala siya sanasasakupan ng templo at malayang nakisalamuha sa lahat. Manaka-naka'y nagpupukol siya ng tingin sa mga kabataang lalaki na nakaupo sa bus at tumutugtog sa mahahabang tambol hanggang sa lumapit na nga siya sa mga ito para makipag-inuman. Nang maging kasinlasing na siya ng mga ito, inimbita siyang mga itong sumayaw. Bagama't hindi siya dating sumasayaw, sumayaw siya sa tiyempo ng mahabang tambol. Umawit siya at sumayaw nang buong maghapon, wala kahit kaunting pakialam na pinagtitinginan siya ng iba, o kahit katawa-tawa na ang itsura niya.Ginugol ni Mai Somsong ang maghapon sa paggala nang walang direksiyon sa lahat ng lugar. Suot niya ang paborito niyang blusa na pulang bulaklakin, na ang kulay ay kupas na ngayon, at hindi pa sapat iyon, may mga punit na sa bandang likod. Walang ganap na makapagsasabi kung gaano siya kaligaya, pero naglagay siya ng pulang bulaklak ng gumamela sa likod ng kaliwang tainga niya. Gumala siya't nakisalamuha sa mga babae sa nayon at nang dumating ang oras ng paghahanda ng tanghalian, gumala siya sa kusina at nanood sa preparasyon ng pagkain. Napahiya ang mga babae sa nayon sa pagtanghod niya at tinangka ng mga ito na siya'y ipagtabuyan, pero sabi ng mgakabataang babaing taga-Bangkok ay dapat talaga silang humanap ng pagkaingmaibibigay sa kanya. Awang-awa ang mga ito sa kanya kaya walang naglakas-loob na tumanggi. Naglunoy si Mai Somsong sa atensiyong inuukol sa kanya ngmga kabataang babae at punung-puno ng interes na pinanood niya nang kuninng mga babae ang kanilang tubo ng lipistik at pintahan ang kanilang mga labi pagkatapos kumain. Nainteres siyang mabuti sa matingkad na pulang kulay ng lipistik, at itinuro niya iyon at sabi niya,"Bigyan mo ako ng isa."Sa harap nggimbal na mga mata ng mga babaing taga-nayon, na lubhang napahiya sa inasal ni Mai Somsong, isang kabataang babaing taga-Bangkok ang nag-abot kay Nang ng tubo ng lipistik."Ay, huwag mong ibigay sa kanya. Medyo luka-luka iyan.""Di bale. Marami naman ako."Ang kabataang babae, na ang labi'y napipintahan ng pula, ay ngumiti sa kanila ng matamis. Sinambot ni Mai Somsong ang tubo ng lipistik at nagmamadaling umuwisa bahay bago iyon bawiin ng taong nagbigay sa kanya. Nang makauwi,namalagi na sa bahay si Nang at ayaw nang lumabas uli.Nang gabing iyon, sinuman kina Fak o Mai Somsong ay hindi na nanood na palabas. Si Fak ay natatakot lumabas sa dilim at si Mai Somsong ay natatakot pa rin na kailanganin niyang isauli ang lipistik, kaya hindi nangahas na lumabas. Ang mga bagong kuti, na nakahilera sa magkabilang gilid ng lupa ng templo, ay napakaganda. Itinayo sila sa tradisyunal na istilong Thai at dalawangpalapag ang itaas. Sa gitna ay an kogedor at ang itaas ay ang bulwagangdasalan. Paglatag ng dilim, ang templo ay naiilawan ng de-koryenteng liwanag. Regular na naglilitawan ang mga antena ng telebisyon sa bubong ng mga bahay ng mga taong may kauting pera. Para sa mga taong nangangarap pa lang ng telebisyon, kailangan nilang pumunta at makipanood sa bahay ng kanilangkapitbahay o kaibigan. Ang modernisasyon na dumating sa nayon, hindi nagtagal ay nagging ordinaryong bagay na lang dahil kinasanayan na iyon ng mga tao at ang tuwang naghari noong unang ikinabit ang koryente ay namatay na.Gusto ng ilan sa kanila'y itaboy nang tuluyan si Fak sa nayon dahil wala namang pakinabang ang sinuman sa pagiging narito nito, liban sa nagagamit nila ito bilang masamang halimbawa kapag tinuturuan nila angmga bata. Ang tanging bagay na pumipigil sa kanila'y si Luang Pho na tumatangging ipagtabuyan si Fak, dahil doon ito nanirahan sa lupa ng templo. Kasabay ng pagkakaroon ng interes kay Fak, tumitingkad ang pagiging abnormal ng kundisyon ng lalaki. Lalo pang nanilaw ang kanyang balat na parabang pinulbusan niya niya ang sarili ng tumeric, at iba't ibang bahagi ng kanyang katawan ang tinubuan ng mga pasa at namumula-namemerdeng mga marka.Ang sakong niya ay lubhang namaga na para bang namemeligro na iyong pumutok, at bagama't ang katawan niya'y patpatin at tuyo, malaki't namamagaang kanyang tiyan, ang nagbibigay sa kanya ng itsura ng isang buntis na babae.Nag-aalsahan ang mga ugat sa kanyang tiyan, at, hindi pa yata sapat iyon,lumaylay at lumaki ang kanyang mga suso na tulad sa isang nagdadalaga.Kinukutya siya ng ilang tao sa pamamagitan ng pagsasabing,"Lumalaki ang suso ni Ai Fak at siya ay buntis. Hindi magtatagal at manganganak na iyan."Sa bipa ng iba'y nabuntis siya ni Ee Somsong. Sabi naman ng iba'y napalitan angkanyang katawan ng katawan ng isang babae dahil inasawa niya ang asawa ngkanyang ama."Karma. Nakakarma siya sa harap mismo ng ating mga mata."Sa nagdaang panahon si Fak ay ginagamit bilang magandang halimbawang isang mabuting kabataan sa nayon, pangangaralin ng mga magulang ang kanilang mga anak sa pamamagitan ng pagsasabing,"Bakit hindi kayo tumulad kay Fak?"At ngayon, si Fak ay minsan pang ginagamit na halimbawa upang ipakitana hindi na kailangang maghintay pa muna ng kamatayan para tanggapin ang resulta ng masasamang gawa o para mahulog sa impiyerno. Tumatanggap na siya ng kaparusahan ngayon, dito sa buhay na ito."Gawin n'yong halimbawa si Ai Fak."Hindi ganap na tamang sabihin na si Fak ay lubos na walang silbi sanayon, dahil, manaka-naka kapag nagloloko ang mga bata o ayaw magpakatino, tatakutin sila ng kanilang mga ina sa pamamagitan ng pagsasabing,"Pag hindika huminto sa kaiiyak, darating si Ai Fak para kunin at isama sa kanya."Pag narinig na nila ito, hihinto na agad sa pag-iyak ang mga bata at uupo roon nang walang kilos sa matinding takot. Ilan sa mga batang lalaki na nakakakita ng kasiyahan sa panunudyo at kapilyuhan ang nagsasamantala nang husto sa hitsura ni Fak para magkatuwaan sila. Tutuksuhin nila at tutudyuin si Fak hanggang sa habulin sila nito at sikaping hulihin. Pero walang paraan para mahuli ng mataba at tamad na katawan ni Fak ang mga bata. Pag nanunudyo, ang isinigaw nila," Ai Fak, lasenggo, pinaghuhubad niya ang asawa niya!"" Ai Fak, lasenggo, pinaghuhubad niya ang asawa niya!"magpapalakpakan ang iba pang mga bata sa paligid at didilaan si Fak at ngingiwian pag dumaan ito sa tapat nila. Oras na nagalit na si Fak at hinabol na sila, magtatakbuhan na ang mga ito at kakalimutan na ang kanilang mga kaibigan. Bahala na ang isa't isa sa sarili nilang kaligtasan.Tinangka ni Lung Khai na patigilin siya sa pag-inom, pero huli na. Hindi titigil si Fak at ni hindi niya iniisip ang posibilidad ng pagtigil. Pinayuhan siya ni Lung Khai na pumunta sa kabayanan at magpatingin doktor, pero ganito lag ang isinasagot ni Fak,"Ayos lang ako. Wala akong sakit."At ayon sa pagkaunawa ni Fak sa salitang "Ayos," ayos si Fak at magpapatuloy na ganoon, kahit papalapit na ang panahon ng taglamig. Ang totoo, sa ganang mga taganayon, hindi talaga istorbo ang panahon ng taglamig, dahil ang panahon ay hindi singlamig ng ibig ipakahulugan niyon.Lumalamig lang nang kaunti ang panahon at nagiging mas maginhawa.Edited by:Pamela Dennisse G. Serrano IV-Faith